Το έθιμο της «λουκανικοφαγίας» στο Βελβεντό Κοζάνης

Πως ξεκίνησε και τι συμβολίζει
Την τιμητική του θα έχει το λουκάνικο στο Βελβεντό Κοζάνης, καθώς όσοι βρεθούν στη γραφική αυτή κωμόπολη της Δυτικής Μακεδονίας, στις 18 Ιανουαρίου (ανήμερα του Αγίου Αθανασίου), θα απολαύσουν -εντελώς δωρεάν- γευστικότατα τοπικά λουκάνικα, αλλά και άφθονο κρασί.
Ο λόγος, για το έθιμο της «λουκανικοφαγίας», που θα αναβιώσει και φέτος με πρωτοβουλία της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) «Κοινωνία των Πολιτών του Βελβεντού».

Πρόκειται για ένα «παμπάλαιο» έθιμο, που σχετίζεται με την «οικιακή οικονομία», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της ΜΚΟ «Κοινωνία των Πολιτών του Βελβεντού» και πρώην δήμαρχος, Μανώλης Στεργίου.
Το «ιστορικό» του εθίμου....Αναφερόμενος στο «ιστορικό» του εθίμου, ο κ. Στεργίου είπε ότι ο οικισμός του Βελβεντού ήταν ανέκαθεν αγροτικός. Από συστάσεως του οικισμού τον 15ο αιώνα, σε όλα τα σπίτια υπήρχαν πάντοτε οικόσιτα μικρά ζώα, όπως λίγες κατσίκες και κότες, μια αγελάδα, ένα γουρούνι κ.λπ., που παρείχαν στην κάθε οικογένεια πρώτες ύλες διατροφής, όπως γάλα, κρέας, αυγά...
Τις παραμονές των Χριστουγέννων οι σπιτονοικοκύρηδες έσφαζαν το γουρούνι για να έχουν το απαραίτητο κρέας για τις μέρες των γιορτών, αλλά και για τους χειμωνιάτικους μήνες.
«Ένα μέρος του χοιρινού κρέατος, παραμονές Χριστουγέννων, το έκαναν λουκάνικα, τα οποία, όμως, δεν κατανάλωναν αμέσως, αλλά τα κρεμούσαν σε αυτοσχέδιες κρεμάστρες (τέμπλες) έξω από τα παράθυρα των σπιτιών για να στεγνώσουν, κυρίως στη χειμωνιάτικη παγωνιά. Τα άφηναν εκεί περίπου 25 μέρες στο κρύο.

Τα λουκάνικα αυτά οι κάτοικοι της περιοχής τα δοκίμαζαν για πρώτη φορά στο εξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου, ανήμερα της γιορτής (18 Ιανουαρίου), όπου πήγαιναν να εκκλησιαστούν και μ
ετά σκορπούσαν στις γραφικές πλαγιές γύρω από το εξωκλήσι, όλοι με τις παρέες τους και διασκέδαζαν, ψήνοντας λουκάνικα και πίνοντας κρασί», τόνισε ο κ. Στεργίου και πρόσθεσε: Πάντα τη γιορτή αυτή την τιμούσαν και επισκέπτες από τις γύρω περιοχές, που δοκίμαζαν τα λουκάνικα των Βελβεντινών που τους φιλοξενούσαν στις παρέες τους. Τις τελευταίες δεκαετίες, με το άνοιγμα των οδικών προσβάσεων και τελευταία και της Εγνατίας, ο δήμος Βελβεντού οργάνωνε τη γιορτή, προσφέροντας παραδοσιακά λουκάνικα και ντόπιο κρασί σε όλους τους επισκέπτες.
«Μετά τον Καλλικράτη, που κατήργησε το δήμο Βελβεντού, την οργάνωση της γιορτής ανέλαβε η ΜΚΟ Κοινωνία των Πολιτών του Βελβεντού, με εθελοντές πολίτες», κατέληξε ο κ. Στεργίου.