Το αδιανόητο τίποτα

Μια βδομάδα προτού πεθάνει, τον Αύγουστο του ’97, ο μονίμως οχληρός στους κρατούντες, Αμερικανός συγγραφέας Ουίλιαμ Μπάροουζ, κατέγραφε: «…Έχουμε εγκαταλειφθεί σ’ αυτόν τον πλανήτη που κυβερνάται από χαμένους ψεύτες με μέτρια εγκεφαλική ουσία. Δεν υπάρχει η παραμικρή υποψία καλών προθέσεων»… Φίλες και φίλοι, η ιδιότητα του πολίτη είναι μια σκληρή δουλειά που τον υποχρεώνει να αποκτήσει τη δική του ενημερωμένη άποψη και να την υποστηρίξει. Η δουλειά του πολίτη, λοιπόν, είναι να κρατάει το στόμα του ανοιχτό. Φίλες και φίλοι, όλοι μας στο Δήμο Βελβεντού νιώθουμε απογοήτευση. Όλοι μας είμαστε θυμωμένοι και εξοργισμένοι. Εξοργισμένοι και θυμωμένοι από την απίστευτη και κατάφωρη αδικία που συντελέστηκε εις βάρος μας. Από τον εμπαιγμό της Κυβέρνησης. Από την αδίστακτη και στα όρια του… αυταρχισμού – για να μην χρησιμοποιήσουμε σκληρότερη έκφραση - ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, από τον ίδιο τον Υπουργό κ. Ραγκούση. Ο αποκλεισμός του Δήμου Βελβεντού από το Χωροταξικό του Καλλικράτη είναι είδος ανεπίκαιρου θριάμβου της… ενός ανδρός αρχή. Όμως ταυτόχρονα νιώθουμε περήφανοι! Περήφανοι γιατί κάναμε έναν εκπληκτικό αγώνα! Γιατί κερδίσαμε συμμάχους που δεν είχαμε και που δεν φανταζόμασταν καν ότι θα μπορούσαμε να έχουμε! Γιατί κάναμε έναν περήφανο αγώνα, με πολλές και πρωτότυπες μορφές. Πολιτισμένο αλλά και δυναμικό! Όπου και όταν χρειάστηκε πολιτισμένο, όπου και όταν χρειάστηκε δυναμικό. Όλοι μας ή σχεδόν όλοι μας. Με τη Νεολαία να παίρνει τα σκήπτρα του μπροστάρη το τελευταίο διάστημα. Μπράβο τους! Ο αγώνας όμως συνεχίζεται. Και θα συνεχιστεί έως ότου πετύχουμε το στόχο μας. Που δεν είναι άλλος παρά η ανεξαρτησία του Δήμου Βελβεντού! Χάθηκε μια μάχη. Η μάχη της ανεξαρτησίας του Δήμου Βελβεντού σε αυτή τη φάση. Η μάχη όμως της ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ του Δήμου Βελβεντού μόλις άρχισε! Ο «πόλεμος» δεν τελείωσε! Ο «πόλεμος» συνεχίζεται και θα είναι πλέον αδυσώπητος. Αδυσώπητος ως προς την Κυβέρνηση. Ως προς το πολιτικό Σύστημα. Ως προς τους Βουλευτές του Νομού. Ως προς την ΤΕΔΚ του νομού. Ως προς την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Ως προς τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης. Ως προς όλους αυτούς που προσπαθούν τελευταία να μας κλείσουν πονηρά το μάτι… Φίλες και φίλοι, «Όσο πιο σκοτεινή είναι η νύχτα τόσο πιο κοντά είναι η αυγή», έλεγαν κάποτε με απεγνωσμένη αισιοδοξία κάποιοι ιδεολόγοι. Ο θυμός και η αγανάκτηση, λοιπόν, που νιώθουμε, είναι η τελετή-διαβατήριο για να οδηγηθούμε στη δημιουργία. Η ουσία είναι η μετάπλαση του θυμού σε δημιουργία. Γι’ αυτό, δεν θα μιλήσουμε σήμερα για το Βελβεντό. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μας. Σήμερα θα επιχειρήσουμε να μιλήσουμε για τον… «Καλλικράτη». Οι Ικτίνος, Μνησικλής και Καλλικράτης υπήρξαν οι πιο διάσημοι αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες, στους οποίους αποδόθηκε η εργασία για το χτίσιμο και τη διακόσμηση της Ακρόπολης, παραβλέποντας δεκάδες άλλους ισάξιους ή ισοϋψείς, που με την τέχνη τους δημιούργησαν το μνημείο. Η Ιστορία, ωστόσο, καταγράφει ως δημιουργό της οικοδόμησης του συμβόλου της Αθηναϊκής Δημοκρατίας τον Περικλή. Το πέρασμα του χρόνου έσβησε τα περισσότερα ονόματα. Και είναι λογικό... Η Ιστορία δεν θέλει τέτοιου είδους αναφορές. Τα μεγάλα έργα και τα μεγάλα οράματα δεν πρέπει να τα πιστώνονται οι λαοί, οι φιλόσοφοι, οι αρχιτέκτονες και οι καλλιτέχνες, αλλά οι πολιτικοί. Ο Καλλικράτης δημιούργησε αυτά που δημιούργησε, σε περίοδο ακμής της Αθηναϊκής δημοκρατίας που ταυτόχρονα όπως τουλάχιστον αναφέρει ο Πλούταρχος, όλη η πολική σύλληψη της Δημοκρατίας και του Περικλή, ήταν και ένα τεράστιο πρόγραμμα “Δημοσίων επενδύσεων” που συνέβαλε και στην απασχόληση των τότε ελεύθερων πολιτών. Τα δημιουργήματα και οι κατασκευές του Καλλικράτη του Ικτίνου και άλλων συνεργατών τους, όπως επισημαίνουν όλοι οι ειδικοί εκτός από την απαράμιλλη αισθητική, ήταν εξαιρετικά στέρεες και ανθεκτικές κατασκευές όπως αποδείχθηκε. Το πρόβλημα, στην περίπτωση της Διοικητικής Αναδιάρθρωσης, του σχεδίου «Καλλικράτης», είναι ότι εξακολουθούν να μένουν αναπάντητα μια σειρά από ερωτήματα, που θα έπρεπε να απαντηθούν πριν προχωρήσει η κυβέρνηση σε μια τόσο σημαντική «τομή» όπως οι εμπνευστές της θέλουν να τη χαρακτηρίζουν. Για παράδειγμα: Ποιες αδυναμίες εμφανίζει η σημερινή διοικητική οργάνωση; Πώς μπορούν να διορθωθούν; Τι πρέπει να αλλάξει; Είναι απαραίτητη τώρα, σήμερα, μια τέτοια μεταρρύθμιση; Σε τι θα βοηθήσει; Ποια είναι τα πλεονεκτήματά της έναντι της υπάρχουσας κατάστασης; Πώς αντιμετωπίζονται τα προβλήματα αυτής; Νομίζουμε ότι ελάχιστοι θα διαφωνήσουν με την άποψη ότι οι βασικοί λόγοι δυσλειτουργίας της αυτοδιοίκησης αλλά και της διοίκησης εν γένει, δεν αφορούν το διοικητικό οργανόγραμμα, αλλά την αδυναμία του ίδιου του κράτους να αυτοελεγχθεί, ελέγχοντας αποφασιστικά τις υφιστάμενες δομές του. Πιστεύουμε ακόμα πως η βασική αιτία του κακού στον δημόσιο τομέα βρίσκεται στον ανθρωπογενή παράγοντα, και ο λόγος είναι η στελέχωση, η συμπεριφορά και η νοοτροπία του. Άρα, πριν σκεφτούμε να αλλάξουμε τις δομές, θα πρέπει να δούμε πώς θα μπορούσαμε να τροποποιήσουμε τις υπάρχουσες, αυτές που ασκούν ήδη διοίκηση. Και κυρίως τον ανθρωπογενή παράγοντα. Αυτός δεν πρόκειται να αλλάξει, θα παραμείνει ο ίδιος, θα μεταφερθεί στη νέα δομή, θα την στελεχώσει και θα τη καταστήσει ταυτόσημη. Στο Σχέδιο «Καλλικράτης» υιοθετήθηκε η άποψη ότι ο μεγάλος δήμος είναι και αποτελεσματικός δήμος. Η πραγματικότητα όχι μόνο η ελληνική είναι εντελώς διαφορετική. Αγνοήθηκε και αυτή… Το ‘χουμε ξαναπεί. Η επιλογή για βίαιη κατάργηση των 2 στους 3 δήμους, παραγνωρίζει ότι κύριο πρόβλημα δεν είναι το πληθυσμιακό τους μέγεθος, αλλά η κουλτούρα αδιαφάνειας που πηγάζει από τον τρόπο διοίκησης. Οι μεγάλοι και «ισχυροί» απρόσωποι Ο.Τ.Α., που επικαλούνται κάποιοι ως μοντέλο, είναι αυτοί που οι πολίτες δεν εμπιστεύονται αφού πολλές φορές ακούμε για κατασπαταλήσεις χρημάτων, χρέη, δάνεια, αδιαφάνεια, για όλα αυτά εξ΄ αιτίας των οποίων η κοινωνία έχει χάσει την εμπιστοσύνη της στο Θεσμό της Αυτοδιοίκησης. Η διοικητική αναδιάρθρωση, που είναι πια νόμος του Κράτους, μειώνει τον αριθμό των «αυτοδιοικητικών» νομικών προσώπων, αλλά αυξάνει τον όγκο και την ποιότητα των ευθυνών των ατόμων που τις επωμίζονται. Ταυτόχρονα, κανένας δεν διασφαλίζει ότι οι νέες διοικητικές οντότητες, που θα προκύψουν από τον «Καλλικράτη», δεν θα έχουν τα προβλήματα του παρελθόντος και ότι αυτές δεν θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται με τον ίδιο τρόπο, μη μπορώντας να ανταποκριθούν ορθολογικά και ακέραια στα νέα τους καθήκοντα. Με άλλα λόγια, αν οι νέες περιφέρειες εξακολουθήσουν να λειτουργούν με το ίδιο ανθρώπινο δυναμικό, τις ίδιες τεχνικές υποδομές, και ανασφαλώς χρηματοδούμενες τις αρμοδιότητες, κανείς δεν θα μπορεί να εγγυηθεί την αποτελεσματικότητά τους, και κυρίως το μέλλον τους. Όπως και να 'χει, αν τα προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με τη σοβαρότητα που τους αρμόζει, αλλά βιαστικά και επιθετικά, δεν πρόκειται ποτέ να επιλυθούν. Οι διοικητικές δομές μπορεί να αλλάζουν συνεχώς, αλλά η αιτία της παθογένειας να παραμένει. Άλλωστε, δεν πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που εφαρμόστηκε ο «Καποδίστριας». Σήμερα, οι νέοι μεταρρυθμιστές -κρατικοί παράγοντες του σήμερα- διαπιστώνουν ότι η προηγούμενη μεταρρύθμιση απέτυχε, διότι - σύμφωνα με τη δική τους ανάλυση των αιτιών της αποτυχίας - οι προηγούμενοι μεταρρυθμιστές - κρατικοί παράγοντες του τότε - δεν φρόντισαν να κάνουν αυτό, που δεν φροντίζουν να κάνουν οι ίδιοι τώρα. Ετσι, σήμερα είναι ήδη υπεύθυνοι για τη βέβαιη αποτυχία του σχεδίου που προώθησαν, αφού κανείς, ούτε καν οι ίδιοι, δεν μπορεί να αποδείξει ότι η επικείμενη αναδιάρθρωση δεν θα έχει το ίδιο κακό αποτέλεσμα. Είναι γεγονός ότι στρατηγική επιλογή μιας μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να είναι η Αποκέντρωση με Αυτοδιοίκηση και η θεσμική αναγνώριση του πρωταγωνιστικού ρόλου των τοπικών αρχών, για την ενίσχυση της δημοκρατίας, της αξιοπιστίας των αντιπροσωπευτικών και συμμετοχικών θεσμών, της βιώσιμης ανάπτυξης και της επίτευξης κοινωνικής συνοχής. Η αντίληψη για την αποκέντρωση δεν έχει να κάνει μ’ αυτούς τους «εκσυγχρονιστικούς» πειραματισμούς και τις νέες συνθήκες στην Αυτοδιοίκηση. Η αποκέντρωση είναι έννοια πολιτικής δημοκρατίας, δηλαδή συμμετοχής του πολίτη στις διαδικασίες συναπόφασης στη γειτονιά του και, συνεπώς, ενεργοποίησης του. Αυτό το νομοσχέδιο, η φιλοσοφία του νομοσχεδίου φαίνεται να αναιρεί αυτή την έννοια, της αποκέντρωσης. Την έννοια δηλ. των μικρών ανθρώπινων βάσεων, όπου υπάρχουν αποφάσεις. Εξάλλου, το μεγαλείο της δημοκρατίας σε σχέση με τα προηγούμενα πολιτικά συστήματα που γνώρισε ο κόσμος είναι η αποκέντρωση της εξουσίας. Οφείλουμε, συνεπώς, να έχουμε διαρκώς στη σκέψη μας μια Αυτοδιοίκηση στην υπηρεσία του Πολίτη, η οποία να λειτουργεί ως λαϊκή εξουσία, να είναι αγωνιστική και διεκδικητική, να είναι οικονομικά επαρκής για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, να αξιοποιεί την μέχρι τώρα ελληνική εμπειρία, την ευρωπαϊκή αλλά και την αμερικανική πραγματικότητα, να στοχεύει στην απλούστευση των δομών και να δίνει ύψιστη προτεραιότητα στη διαφάνεια, να υπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες των δημοτών, να αναδεικνύει ισχυρούς, λειτουργικούς και αποτελεσματικούς δήμους στην υπηρεσία του πολίτη και της κοινωνίας. Με τις τεράστιες συνενώσεις που προκρίθηκαν, καταστρατηγούνται οι έννοιες της άμεσης δημοκρατίας, της συμμετοχής και της αμεσότητας. Ενισχύεται και σε τοπικό επίπεδο η έννοια της πολιτικής αλλοτρίωσης, η απομάκρυνση και η αποξένωση των πολιτών από την εξουσία. Το νομοσχέδιο δεν προάγει την πολιτική δημοκρατία, προάγει έναν συγκεντρωτισμό, όπου οι πολίτες απομακρύνονται από τα κέντρα των αποφάσεων. Δημιουργούνται διάφορα κρατίδια, τα οποία προκαλούν έναν έντονο συγκεντρωτισμό και απομακρύνουν τον πολίτη από τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Ο νομοθέτης σε εκατοντάδες περιπτώσεις Δήμων δεν έλαβε υπ’ όψιν του την θέληση των κατοίκων όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από τους συλλογικούς τους φορείς. Η αναγκαιότητα ίσως κάποιων συνενώσεων πρέπει να έρχεται από τη ζωή και δεν χρειάζεται να υπάρχουν εξαιρετικές βιασύνες. Οι συνενώσεις δήμων και κοινοτήτων και όταν ακόμα είναι αναγκαίες απαιτούν ένα χρόνο ωρίμανσης και δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η Σουηδία έκανε συνενώσεις με έναν προγραμματισμό διάρκειας 20 χρόνων. Ωστόσο, η κυβέρνηση, προτού μελετήσει με ιδιαίτερη προσοχή τις αλλαγές που θα φέρει, έκανε ανακοινώσεις, παρουσίασε το Νομοσχέδιο και υπερψήφισε τον «Καλλικράτη» στη Βουλή χωρίς καν να πάρει το μίνιμουμ της συναίνεσης των τοπικών κοινωνιών. Να τους εξηγήσει γιατί γίνεται αυτό, τι έχουν να χάσουν και τι να κερδίσουν, να κάνει εν πάσει περιπτώσει μια ανοικτή, πολύμηνη ή πολύχρονη διαβούλευση. Αντ’ αυτού έφερε στα γρήγορα ο υπουργός κ. Γ. Ραγκούσης τη μεταρρύθμιση έτσι ώστε να καταστήσει αιχμαλώτους εκατοντάδες δήμους. Και τότε, τι Μεταρρύθμιση είναι αυτή που απλώς ρυθμίζει το μέγεθος των Δήμων σε μεγαλύτερους; Όλοι καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει κίνδυνος η Αυτοδιοίκηση να μετατραπεί σε σκέτη Διοίκηση για να μην πούμε Ετεροδιοίκηση. Γιατί ένας αυτοδιοικητικός φορέας πρέπει να πληροί την αρχή της εγγύτητας. Δεν αρκεί μόνο το ότι οι άρχοντές μας θα είναι αιρετοί. Αιρετοί εξάλλου είναι και οι Βουλευτές, αλλά η Βουλή δεν είναι αυτοδιοικητικός φορέας. Αν μάλιστα σκεφθούμε ότι ο Νομός Κοζάνης έχει πέντε βουλευτές και προβλέπεται να έχει, προσέξτε το αυτό, τέσσερις δημάρχους!, καταλαβαίνει εύκολα κανείς ότι κάτι δεν πάει καλά και ότι ουσιαστικά οι παθογένειες του κεντρικού πολιτικού μας συστήματος θα μεταφέρονται πιο εύκολα στους Δήμους. Επομένως, το θέμα της διοικητικής μεταρρύθμισης στην τοπική αυτοδιοίκηση θα έπρεπε να είχε τεθεί σε διαφορετική βάση, με κύρια αιχμή τις ανάγκες της Τ.Α. ως λαϊκής εξουσίας και όχι ως δύσκαμπτου γραφειοκρατικού μηχανισμού, να συζητηθεί διεξοδικά με τους πολίτες και να εκφραστεί η βούλησή τους. Στην κατεύθυνση αυτή η όποια μεταρρύθμιση όφειλε να βοηθάει την τοπική αυτοδιοίκηση να ασκήσει πραγματικά τον ρόλο της στην υπηρεσία των αναγκών του πολίτη και να επιλύει τα χρόνια προβλήματα. Ο σημερινός Πρωθυπουργός της χώρας, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης - πριν τις εκλογές του Οκτώβρη του ’09 – είχε ροπή προς τη συμμετοχική δημοκρατία. Παρουσιάζοντας τις ειδικότερες προτάσεις του για την τοπική αυτοδιοίκηση σε Συνέδρια και αλλού έκανε λόγο για «ισχυρούς δήμους» με «πραγματική οικονομική αυτοτέλεια», οι οποίοι θα προκύψουν «ύστερα από ευρύ εθνικό διάλογο και συναίνεση». Στη διάρκεια της «διαβούλευσης» του Νομοσχεδίου, ο Πρωθυπουργός ζήτησε την συναίνεση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, λέγοντας ότι «η κυβέρνηση θα ενσωματώσει κάθε θετική πρόταση», που θα υποβληθεί. Όταν το νομοσχέδιο ψηφίστηκε χαρακτήρισε τη νέα αρχιτεκτονική για την Αυτοδιοίκηση και Περιφερειακή Διοίκηση «λιτή, λειτουργική και στέρεη», υπογραμμίζοντας ότι «πρόκειται για μια νέα αντίληψη για την άσκηση της εξουσίας με τον πολίτη να βρίσκεται στο επίκεντρο της λειτουργίας του κράτους». Πριν χρόνια ο Κώστας Χατζής τραγουδούσε: «πρέπει να μάθεις και να σέβεσαι τις λέξεις (...) αν τις προδώσεις ξαφνικά / οι λέξεις γίνονται καρφιά / οι λέξεις γίνονται καρφιά και σε τρυπάνε». Εύγε στον Πρωθυπουργό. Εύγε και σε μας. Οι ενστάσεις είναι αρκετές και δεν αφορούν μονάχα στα όσα – λίγα – αναφέρθηκαν ή στη χρηματοδότηση. Είναι, λοιπόν, τέτοιο το μέγεθος των Δήμων, που τους ξεκόβει από τις τοπικές κοινωνίες, αφού δεν παίρνονται παράλληλα μέτρα για την στήριξη της τοπικής Δημοκρατίας και της συμμετοχής. Αντίθετα, τα πράγματα χειροτερεύουν σε σχέση με το παρελθόν, αφού, για παράδειγμα, τα χωριά με λιγότερους από 500 κατοίκους δεν θα έχουν καν Τοπικό Συμβούλιο. Συμπερασματικά, στο προωθούμενο σχέδιο Καλλικράτης υπάρχει σαφές πρόβλημα στην αρχή της αντιπροσωπευτικότητας, της συλλογικότητας και της πολιτικής δημοκρατίας. Η αυτοδιοίκηση δεν είναι κάτι σύνθετο, αφορά τη ζωή μας και τις ζωές των άλλων. Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ένας κρίσιμος χώρος, σε άμεση σχέση και επιρροή με την τοπική ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Δεν επιτρέπει ούτε βιασύνες ούτε πειραματισμούς! Στην προκειμένη περίπτωση, του Νομοσχεδίου «Καλλικράτης», υπάρχει και μια προφανής αντίφαση, ένα πολιτικό παράδοξο. Το ΠΑΣΟΚ, κόμμα που, πριν από οποιοδήποτε άλλο, έκανε σημαία του την αποκέντρωση, προωθεί σήμερα την αλλαγή του εκλογικού νόμου, βασιζόμενο στην ιδέα του κατακερματισμού των μεγάλων εκλογικών περιφερειών, σε πολλές μικρές μονοεδρικές περιφέρειες, για να υπάρχει, όπως λέει, πιο άμεση σύνδεση των ψηφοφόρων με τους υποψηφίους. Στην περίπτωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ακολουθείται ακριβώς η αντίθετη λογική. Αντί για διοικητική αποκέντρωση, θέλει να δημιουργήσει συγκεντρωτικές δομές, με τη δημιουργία περιφερειών και δημαρχιών εκλεγμένων από εκατομμύρια πολίτες. Με τέτοια αδιαφορία από τους κυβερνώντες, αλλά και όλες τις μορφές εξουσίας, βαδίζουμε προς μια χωλή δημοκρατία, διότι όπως θα έλεγε και ο μεγάλος στοχαστής Τόμας Τζέφερσον «το τίμημα της ελευθερίας, είναι η αιώνια επαγρύπνηση». Η Τ.Α. δεν έχει ανάγκη θολών και μηχανιστικών συνενώσεων, επειδή μετατρέπεται σε γραφειοκρατικό μηχανισμό ή μικρό κράτος, απρόσωπο και απόμακρο από τον πολίτη. Ο «Καλλικράτης» έρχεται να συμπληρώσει τον «Καποδίστρια» και να αλλοιώσει την πεμπτουσία της Τ.Α., την άμεση Δημοκρατία, τη λαϊκή συμμετοχή και, άρα, τη λαϊκή εξουσία. Το σχέδιο «Καλλικράτης», συνεπώς, δεν έχει να προσθέσει τίποτα θετικό ούτε στην Τ.Α. ούτε στον δήμο μας, αντίθετα δίνει το τελειωτικό χτύπημα στην ήδη λαβωμένη Τ.Α. Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες, όπου χρειάζεται, και να αναπτυχθεί κίνημα ενάντια στο θάνατο της Τ.Α., που ξεκίνησε με τον Καποδίστρια και ολοκληρώνεται με τον Καλλικράτη. Τελειώνοντας, λοιπόν, ας καταλήξουμε: Με τον «Καλλικράτη» τα πράγματα είναι δύσκολα για την Αυτοδιοίκηση και την τοπική Δημοκρατία. Δεν καταργούνται μόνο κάποιοι Δήμοι, αλλά καταργούνται στοιχεία της Δημοκρατίας. Η αύξηση του μεγέθους των Δήμων εμποδίζει σοβαρά την συμμετοχή των πολιτών. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με το καθεστώς που προβλέπει ο «Καλλικράτης», ας κάνουμε το κακό όσο το δυνατόν μικρότερο. Ας προσπαθήσουμε να αυτοδιοικηθούμε κόντρα στις επιλογές της κεντρικής εξουσίας. Και ας μην επιτρέψουμε κομματικά και προσωπικά συμφέροντα να κυριαρχήσουν. Γιατί πολλοί από όσους εμπλέκονται στα ζητήματα της Αυτοδιοίκησης κρατάνε το στόμα τους κλειστό. Δεν τοποθετούνται δημόσια, αλλά στο παρασκήνιο κινητοποιούν μηχανισμούς και προσπαθούν να επιβάλλουν αυτό που θεωρούν ότι τους συμφέρει κομματικά και προσωπικά. Γι’ αυτό και έχει αξία να μιλήσουν οι τοπικές κοινωνίες και να υψώσουν τη φωνή τους για όλα αυτά που μας απασχολούν. Ας μην μείνουμε παθητικοί θεατές και τηλεθεατές. Για το δικό μας μέλλον πρόκειται. Ας μην τους αφήσουμε να αποφασίσουν για μας χωρίς εμάς. «Αξίζει φίλε να υπάρχεις για ένα όνειρο κι ας είναι η φωτιά του να σε κάψει…», λέει ένα αγαπημένο τραγούδι. Σας ευχαριστώ. Τσιουκαρδάνης Νικόλαος Πολίτης, δημότης και κάτοικος